Column van de vertrouwenspersoon
Verschenen in Kansplus 73
Mag je alles zeggen?
Mag je opmerkingen maken over hoe iemand eruitziet of over wat iemand aan heeft? Of wijzen op kleding die misschien een andere boodschap uitstraalt dan wat die persoon wil? Soms wil je iemand beschermen tegen zichzelf. Waar ligt jouw grens en die van een ander? En wie bepaalt dat? Dit zijn lastige vragen en de antwoorden liggen vaak ergens in het midden.
Ook is de manier waarop je iets zegt belangrijk. De toon maakt de muziek! Geef geen oordeel maar laat de ander in zijn waarde. Dan heb je ook de meeste kans dat je boodschap overkomt. Want het was vast de bedoeling om niet kwetsend te zijn, maar positief kritisch. Dit is zeker niet altijd eenvoudig. Een opmerking is gauw gemaakt en een oordeel is snel gegeven.
Moet je alles zeggen?
Soms moeten dingen wel gezegd worden. Als iemand in gevaar is. Als iemand gepest of lastiggevallen wordt, dan helpt het echt om je mond open te doen. Durf je het niet, zoek dan eerst een medestander maar probeer het wel! Maar je hoeft niet alles te zeggen. Soms weten mensen zelf heus wel dat ze niet zo aardig zijn of niet zo slim bezig zijn. Daar hoef je niet altijd de nadruk op te leggen. En misschien is er een reden achter hun gedrag. Schelden, beledigen of vernederen doet pijn. Woorden doen ertoe en iets aardigs zeggen werkt vaak zoveel beter.
Wil je alles zeggen?
Soms zijn er zaken waar je niet graag over praat, waar je stil over blijft. Omdat je niet zeker weet of het goed is om dat te doen. Of omdat je niet weet wat gevolgen kunnen zijn. Of hoe een ander gaat reageren. Maar soms maak je dingen mee of zie je dingen die je wel graag wil zeggen. Zodat iemand mee kan denken met jouw verhaal. Iemand die naar je luistert en die niet gelijk een oordeel heeft.
Vertrouwenspersoon
Organisaties en instanties moeten ervoor zorgen dat medewerkers en cliënten zich veilig voelen. En dat er maatregelen en protocollen zijn in het geval er sprake is van grensoverschrijdend gedrag. Hiervoor wordt een vertrouwenspersoon aangesteld, waar mensen bij terecht kunnen. Iemand die niets te maken heeft met de betreffende organisatie of instantie.
Marijke Mahieu is de vertrouwenspersoon bij de vereniging KansPlus. Zij stelt in PlusPunt situaties aan de orde die zij tegenkomt als vertrouwenspersoon.
Verschenen in Kansplus 72
Fiets gestolen!
Ken je dat? Je komt buiten en je fiets is weg. Je denkt: “Hoe kan dat nou, ik had ‘m toch op slot gezet?” En dan voel je, gelukkig, je fietssleutel in je zak. Je kijkt rond, “Had ik ‘m ergens anders neergezet?” Verbaasd, verbijsterd dringt het tot je door dat hij weg is. Wat nu, hoe moet ik naar huis, werk of school?Aangifte doen, wat houdt dat in en heeft het zin? De vraag is of ik daarmee mijn fiets terugkrijg. En dan heb ik het nog niet over hoe boos ik ben op degene die zomaar MIJN fiets meeneemt.
Te voet thuisgekomen doe je jouw verhaal, tegen iedereen die het maar wil horen want het zit je hoog. “Wat mij nou toch is overkomen, je gelooft het niet! “Dan volgen de reacties. “Had je hem op slot gezet?” “Je moet ‘m ook met een extra ketting ergens aan vast zetten.” “Aangifte doen heeft geen zin, ze doen er toch niets aan!” “Je weet toch dat er daar veel fietsen gestolen worden!”
En dan gaat het hier alleen nog maar over een fiets, wel mijn fiets en ik weet het 20 jaar later nog precies. Wat gebeurt er dan met je als je grensoverschrijdend gedrag meemaakt? Voor je het door hebt, voel je al dat er iets niet lekker zit. Je vraagt je af welke signalen je hebt afgegeven of wat je verkeerd doet. Heb je soms gelachen om verkeerde grappen, kun je jouw grens alsnog aangeven?
Als je jezelf al zoveel kwalijk neemt en je afvraagt hoe je dit had kunnen voorkomen dan vraag je je zeker af hoe de buitenwereld reageert op jouw verhaal. Je denkt dat de kans dat je verwijten krijgt groot is. Of het nu je uiterlijk is, je spontaniteit of dat je eerder een grens had moeten trekken. Er is altijd commentaar.
Iedereen vindt er wel iets van, jouw familie, collega’s, vrienden en vage kennissen en op social media, ze hebben allemaal wel iets te zeggen. Zelfs elke talkshow op TV heeft het erover. Iets wat privé was wordt dan iets waar iedereen zijn ongezouten mening over geeft. Dit kan je tegenhouden om je verhaal te doen, te melden of zelfs aangifte te doen. Bang voor lastige vragen en de mening van anderen.
Gelukkig zijn er ook mensen die wel begrip tonen en gewoon goed reageren op wat jou is overkomen. Daar heb je iets aan en die steun kun je goed gebruiken. Want door te praten over wat je dwars zit, help je jezelf en voorkom je ellende bij anderen.
Organisaties en instanties moeten ervoor zorgen dat medewerkers en cliënten zich veilig voelen. En dat er maatregelen en protocollen zijn in het geval er sprake is van grensoverschrijdend gedrag. Hiervoor wordt een vertrouwenspersoon aangesteld. Iemand die niets te maken heeft met de betreffende organisatie.
Mahieu is de vertrouwenspersoon bij KansPlus. Zij stelt in PlusPunt situaties aan de orde die zij tegenkomt als vertrouwenspersoon.
Verschenen in Kansplus 70
Met wie praat jij als je een probleem hebt?
Organisaties en instanties moeten ervoor zorgen dat medewerkers en cliënten zich veilig voelen. En dat er maatregelen en protocollen zijn in het geval er sprake is van grensoverschrijdend gedrag. Hiervoor wordt een vertrouwenspersoon aangesteld. Iemand die niets te maken heeft met de betreffende organisatie of instantie. Marijke Mahieu is de vertrouwenspersoon bij de vereniging KansPlus. Zij stelt in PlusPunt situaties aan de orde die zij tegenkomt als vertrouwenspersoon.
Stel, je zit ergens mee, het kan van alles zijn…
Wie neem je in vertrouwen? Waarom juist deze persoon? Soms zal het iemand zijn die dichtbij je staat maar soms juist niet. Mensen luchten hun hart ook weleens bij een volstrekt vreemde, in de trein, in de winkel.
Op je werk
Misschien heb je thuis iemand om mee te praten, of een vriend of vriendin.
Maar als het op je werk is? Het kan belangrijk zijn om het met je leidinggevende te bespreken. Maar wat doet diegene met de informatie? Gaat deze persoon er jou later nog op aanspreken, wil je dat wel? Wat als hij of zij stappen zet die voor jou te snel of te langzaam gaan? Wat als het jou niet helpt, heb je dan een groter probleem?
Blijf er niet mee zitten
Hoe moet je iemand vertrouwen die je niet kent en ook nog vertrouwenspersoon heet? Het antwoord is: dat moet je niet. Maar het kan zijn dat het voor jou fijn is om wat je in je omgeving meemaakt met iemand te bespreken die juist een beetje afstand heeft van jouw leven. Iemand die met je mee kan denken over wat je ziet en waarover je geen fijn gevoel hebt. Iemand die je goed uitlegt hoe het zit met vertrouwelijkheid, want dat is de afspraak.
Het kan over verschillende zaken gaan: over pesten, discriminatie of over iemand waar je je zorgen over maakt. Ik kan alleen maar zeggen, blijf er niet alleen mee zitten maar praat! En dat kan (ook) met mij, de vertrouwenspersoon van KansPlus. Ik ben er voor alle medewerkers én vrijwilligers bij KansPlus! En voor u als lezer van PlusPunt.
Hoe pak je dit dan aan?
Wat mij betreft zoek je een manier die voor jou het fijnst is. Wil eerst even appen of mailen om elkaar een beetje te leren kennen? Wil je een gesprek met een kop koffie of thee? Wil je een stukje wandelen zodat we elkaar niet de hele tijd aan hoeven te kijken? Of houd je meer van bellen of mailen? Zelfs videobellen is mogelijk. Jij mag aangeven hoe, waar en wanneer we elkaar spreken en of er nog vervolggesprekken komen. Want dat heb jij zelf in de hand.
Het spreekwoord zegt: ‘vertrouwen komt te voet en gaat te paard’. Het kan lang duren voor je iemand vertrouwt en soms hoeft er maar iets te gebeuren en het vertrouwen is weer helemaal weg. Lastig is dat. Maar wanneer je probeert iemand in vertrouwen te nemen sta je er niet meer alleen voor.
Verschenen in Kansplus 69
Wie wil er nou geen knuffel?
Wat geeft troost en vertrouwen wanneer je bang of verdrietig bent? Een warme knuffel kan dat zeker bieden. Kan het soms ook zo zijn dat die geruststellende hand op je schouder dwingend of zelfs intimiderend over kan komen? Ondanks de beste bedoelingen?
Wat als iemand jou steeds wil knuffelen terwijl jij niet zo’n knuffelaar bent? En dan heb ik het niet eens over de ‘verplichte’ zoenen op de nieuwjaarsreceptie of op je verjaardag. Om het nog ingewikkelder te maken zijn sommige knuffels of zoenen juist wel heel wenselijk. Heel verwarrend allemaal.
Met een vertrouwenspersoon bespreken mensen grensoverschrijdend gedrag. Dit kan bijvoorbeeld pesten, machtsmisbruik en ook seksueel grensoverschrijdend gedrag zijn.
Seksueel grensoverschrijdend gedrag
De meeste zaken rond seksueel grensoverschrijdend gedrag beginnen in vertrouwen. Stukje voor stukje wordt er dan terrein veroverd. Vaak zonder dat je het in de gaten hebt wordt jouw grens verlegd en over jouw grens heen gegaan. Zorgvuldig en planmatig speelt iemand in op je onzekerheid, of word je juist heel belangrijk gemaakt. Daarna geïsoleerd en langzaam maar zeker word je afhankelijk gemaakt. En die ander laat je soms zelfs geloven dat jij dit ook wilt. Dit is pijnlijk en vaak kun je echt hulp gebruiken om hier iets tegen te doen.
De ervaring van de ander
Grensoverschrijdend gedrag krijgt minder kans wanneer wij niet alleen onze eigen bedoelingen vertrouwen. Het is ook goed om te kijken en te checken of die ander op onze aandacht of aanraking zit te wachten. Dat hoeft geen schriftelijke toestemming te zijn. Alleen al je bewust zijn dat een ander iets mogelijk anders ervaart kan een groot verschil maken.
Wie wil er nu geen knuffel?
Nou, soms graag maar niet (van) iedereen en niet altijd dus!
Vertrouwenspersoon
Organisaties en instanties moeten ervoor zorgen dat medewerkers en cliënten zich veilig voelen. En dat er maatregelen en protocollen zijn in het geval er sprake is van grensoverschrijdend gedrag.
Hiervoor wordt een vertrouwenspersoon aangesteld, waar mensen bij terecht kunnen. Iemand die niets te maken heeft met de betreffende organisatie of instantie.
Marijke Mahieu is de vertrouwenspersoon bij de vereniging KansPlus. Zij stelt in PlusPunt situaties aan de orde die zij tegenkomt als vertrouwenspersoon.